Dźwięk strzelających korków, pryskające bąbelki tworzą magię szampana, ale o jego jakości decyduje wygląd, zapach i smak.



Kolor szampana

Szampan powinien być całkowicie klarowny i idealnie przezroczysty. Jeżeli szampan jest zamglony lub mętny, ma wyraźną wadę. Szampany są przeważnie żółte, w całej gamie odcieni; od cytrynowego i słomkowego przez kolor bladożółty, zielonkawy do złotego, a nawet brązowawego. Zielonkawy odcień może świadczyć o witalności, rześkości, żywotności wina; brązowawe zabarwienie to znak ostrzegawczy – szampan ma świetność za sobą.

Piana tworząca się przy wlewaniu do kieliszka na powierzchni wina – powinna być śnieżnobiała.



Zapach i smak

O wiele ważniejszy jest zapach szampana. Przy próbowaniu wina nos okazuje się narządem najczulszym. Zmysł powonienia jest tak mocno powiązany ze zmysłem smaku, że podniebienie często potwierdza doznania węchowe. Uchwyć pewnie kieliszek za nóżkę i zakręć nim, by wydobył się pełny aromat wina. Wsadź nos do kieliszka i zrób kilka krótkich, energicznych wdechów. Jest to o tyle uzasadnione, że nos męczy się bardzo szybko, zwłaszcza przy musującym winie, więc jeden głęboki wdech mógłby dać mylące doznania zapachowe. Zwróć uwagę, czy szampan robi wrażenie wyważonego i kuszącego.



A teraz najważniejszy test: jak szampan sprawdza się na podniebieniu i w ustach.

Weź duży łyk szampana, po czym wypuść powietrze (z bulgotaniem lub bez), by płyn dotarł do wszystkich zakamarków. Widok ten jest być może komiczny, ale dzięki temu zabiegowi język doświadczy czterech podstawowych smaków: słodkiego (na koniuszku języka), kwaśnego (po jego bokach), gorzkiego i słonego (u podstawy). Jako pierwsze powinno się pojawić wrażenie czystości smaku o wyrazistości owocu. Czystość jest główną cechą, a co do nuty owocowej – czy jest świeża i dobitna, jak w smaku pinot czy chardonnay?

W ustach i przełyku powinno się pojawić uczucie lekkiego kłucia; bąbelki pobudzą błonę śluzową ust. Przełknij napój i zastanów się, czy czujesz charakterystyczny posmak, ponieważ dobry szampan zostawia wyraźny smak na podniebieniu i tylnej ścianie gardła.



Informacje na etykiecie

Szampan jest jedynym szlachetnym francuskim winem, na którego etykiecie nie ma informacji o statusie AOC. Nazwa „champagne” jest prawnie chroniona. Wino podlega bardzo rygorystycznej kontroli, a na etykiecie znajdują się informacje niezwykle pomocne

Przy wyborze wina.



Jak otwierać butelkę szampana

Gdy szampan jest otwierany zbyt gwałtownie, korek wydaje charakterystyczny dźwięk, który powstaje na skutek raptownego uwolnienia ogromnej ilości dwutlenku węgla. Znacznie lepiej, gdy dwutlenek węgla uchodzi stopniowo, równomiernie z kieliszka z winem.



Zasady postępowania

• Miej kieliszek pod ręką na wypadek, gdyby nie powiódł się misterny plan delikatnego
  
  wyjęcia korka; kończy się to zazwyczaj nieopanowanym wypłynięciem szampana
  
  z butelki.
  
  
• Odwiń sreberko z szyjki butelki i rozkręć, a następnie zdejmij drucianą osłonkę.
  
  
• Postaw schłodzonego szampana na stole lub płaskiej powierzchni. Chwyć pewnie butelkę jedną ręką, opleć kciukiem drugiej ręki korek, pozostałymi palcami obejmij
  
  szyjkę butelki.
  
  
• Poluzuj delikatnie korek, popychając go kciukiem wprzód, w tył i w górę. Czynność tę możesz wykonywać jedną ręką, a drugą obracać butelkę. Kiedy poczujesz, że korek zaczyna się poddawać, pochyl nieco butelkę i dłonią przytrzymaj korek, by nie wystrzelił. Jeśli wszystko wykonasz prawidłowo, korek ustąpi z cichym westchnieniem. Jeśli masz słabe nadgarstki, możesz posłużyć się specjalnymi szczypcami do wyjmowania korków z butelek od szampana.

Chłodzenie szampana

Szampana nie należy mrozić, raczej tylko schłodzić, gdyż poznanie smaku wina oziębionego do 0° C nie jest możliwe. Szampan należy podawać w temperaturze 6 - 9°C, gdyż w tym zakresie temperatur jego smak i zapach ujawnią się najlepiej; również ciśnienie wewnątrz butelki zmniejszy się wtedy o jedną atmosferę, co zapobiegnie wylaniu się spienionego szampana przy usuwaniu korka. Można więc wstawić butelkę do lodówki (nie do zamrażalnika) na około 1 godzinę, zaprogramowawszy temperaturę na 6°C, lub mniej więcej na 20 minut do kubełka pół na pół wypełnionego wodą i lodem.



Kieliszki do szampana

Dobry szampan wart jest pięknych kieliszków. Do serwowania szampana nie nadają się stosowane we Francji od czasów Belle Epoque do lat 60, rozszerzające się ku górze pucharki. Powodują one, że z trudem wyprodukowane bąbelki w mig pękają.

Do prawie wszystkich rodzajów wina, musujących i nie musujących najlepszy jest smukły kieliszek z czarką o kształcie kwiatu tulipana, lekko zwężający się ku górze, dzięki czemu zatrzymuje aromat trunku. Specjalnym kieliszkiem do szampana jest flet. Do niedawna nie cieszył się on zbytnią popularnością. Zaważyła na tym ocena Thomasa Matthewsa z „The Wine Spectator”, który twierdził, że wski, cylindryczny kształt powoduje, że wino pieni się zbyt obficie, co utrudnia ocenę jego jakości.

Austriak, Georg Riedal, projektant szkła, odpowiadając na zastrzeżenia Mathewsa stworzył bardzo udany kieliszek-flet o nazwie Prestige Cuvee. Posiada on szerszy wylot i łagodnie wygiętą czarę, co pozwala wydobyć z wina bardziej intensywny bukiet.

Kieliszki nie lubią zmywarek do naczyń. Delikatne szkło może się potłuc oraz przyjąć charakterystyczny zapach proszku, który niszczy efekt musowania. Kieliszki należy myć ręcznie, dokładnie opłukać w ciepłej wodzie, wytrzeć do sucha czystą, wyprasowaną ściereczką.