W Średniowieczu transportowano wino w skórzanych bukłakach. W okresie Renesansu butelki z bardzo cienkiego szkła służyły przede wszystkim do prezentacji wina.
Butelki podobne do dzisiejszych pojawiają się mniej więcej w XVII wieku, umożliwiając prezentację wina, jego transport oraz konserwację. Były z grubego, zielonego szkła, początkowo służąc do transportu, z czasem zaczęto stawiać je na stole. Z początku były pękate, potem smukleją przybierając kształt cylindryczny.
W XIX wieku kształtują się również ich specyficzne, charakterystyczne kształty regionalne. W 1894 roku w Cognac zaczęto produkować butelki mechanicznie. Do najczęściej używanych dziś typów butelek należą bordoskie, burgundzkie, reńskie (wśród nich alzackie i mozelskie) i szampańskie. Specyficzne kształty butelek mają wina prowansalskie, jurajskie (clavelin) i wiele innych.
W Szampanii używa się butelek różnej wielkości: od kwarty (18,7cl), pół butelki (37,5cl)butelki (75cl) czyli tej najzwyklejszej i najbardziej popularnej aż po butelki będące wielokrotnością tejże butelki, z których największa zwie się Nabuchodonozor (pojemność 20 zwykłych butelek). Najczęściej z tych większych stosowane są tzw. magnum (150cl). Wielkich butelek używa się rzadko, ponieważ wino dojrzewa w nich wolniej, w zbyt małych zaś szybciej się utlenia, poza Szampanią, przede wszystkim w Bordeaux.
W Bordeaux używa się 1,5 litrowe magnum, 3 litrowe podwójne magnum, bardzo rzadko spotyka się 4,5 litrowe Jéroboam lub 6 litrowe imperiale.
"Wynalezienie" korka często przypisuje się Dom Perignonowi, twórcy szampana. Jest to z pewnością nieprawdą. Nie wykluczone, że Perignon lub jego współbraciszkowie spostrzegli go najpierw u powracających z Santiago di Compostella pielgrzymów. Korek znany był już w starożytności, niektórzy badacze przypuszczają, że po podbiciu przez Maurów południowej Iberii Europa utraciła naturalne źródło jego pozyskiwania. Faktem jest, że na średniowiecznych ilustracjach beczki z winem szpuntowane są drewnianymi korkami. Dodatkowo chroniono beczki woskiem lub smołą. Zresztą przez długi czas wino magazynowane było w beczkach a także wprost z nich serwowane . Wraz z rozwojem butelek szklanych służących nie tylko do jego prezentowania, ale konserwacji i transportu korek zaczął odgrywać rolę, której nie da się przecenić.
Próbowano także korków szklanych, niezwykle drogich w porównaniu z korkami naturalnymi, bo trzeba je było dopasowywać do każdej butelki oddzielnie. Szklane korki przetrwały do dnia dzisiejszego jedynie w karafkach, których używa się do dekantowania wina, aptekach i laboratoriach.
Cato (2 wiek p.n.e.) pisał, że naczynia z winem po zakończeniu fermentacji zamykano korkiem i uszczelniano smołą . W Grecji warstwę chroniącą wino przed szybkim utlenianiem i zepsuciem stanowiła oliwa, prawdopodobnie w tym celu używano żywicy pinii (Retsina!). W Średniowieczu "korkowano" wino drewnianymi zatyczkami owiniętymi nasączonymi oliwą konopiami. Jest rzeczą sprawdzoną, że korek jest materiałem niezbędnym do życia wina w butelce, jak na razie nie może obejść się bez niego żadne przyzwoite wino. Czynione są próby wyprodukowania tworzywa o cechach naturalnego korka. Można je spotkać nawet u nas w tanich winach australijskich i innych. Do zwykłych tanich, stołowych win używane bywają nawet kapsle czy gwintowane nakrętki.
Dąb korkowy rośnie na południu Francji, ale większość importowana jest z innych regionów Morza Śródziemnego, szczególnie z Portugalii (Alentejo), która jest światowym centrum korkowego biznesu (rośnie tu 30% wszystkich drzew korkowych na świecie ! ), Hiszpanii (Estramadura, Katalonia) a także Algerii i Maroku. Po okorowaniu jest suszony przez około trzy miesiące. Potem zanurzany jest we wrzątku przez około jedną godzinę, następnie złożony do piwnicy na około 1-2 miesięcy. Potem kora jest cięta, szlifowana, kąpana w kąpielach dezynfekujących, aby pozbyć się mikrobów, bakterii i grzybów. Po wysuszeniu korki są sortowane i klasyfikowane, następnie gładzone, nadaje się im znak firmowy i rocznik. W starych winach sprawdza się jakość korków, ich elastyczność i wymienia się je, jeżeli grożą zepsuciem się wina. Dla wielkich win wybiera się korki o najwyższej jakości, gładkie jak lustro. Obserwując korki do szampana, można zauważyć, że często składają się one z dwóch części. Ta, która ma kontakt z winem jest z korka najwyższej jakości, druga część jest z korka klejonego.
|