Na Austrię przypada zaledwie jeden procent światowej produkcji wina. A jednak w ciągu ostatnich dwudziestu lat zyskała doskonałą renomę na arenie międzynarodowej.
Mocne strony austriackich win to jakość, rozmaitość, a przede wszystkim regionalne szczepy, takie jak Grüner Veltliner czy Zweigelt, na których opiera się tożsamość rodzimej produkcji.
Uprawa winnej latorośli jest w Austrii bardzo rozproszona i rozdrobniona. Większość zakładów wyłoniła się z gospodarstw prowadzących mieszaną działalność rolniczą, łącznie z uprawą ziemi i hodowlą zwierząt, a połowa z nich dysponuje plantacjami zajmującymi mniej niż pięć hektarów – trudno zatem mówić o dużej produkcji. W handlu i eksporcie jest to raczej niekorzystny układ, ale wprowadzenie tzw. gwarancji pochodzenia DAC’S (Distructus Austriae Controllatus), jako chronionej marki prowadzi w tej sytuacji do pewnego wyrównania szans.
Fakt ten przyczynia się także do powstania pozytywnego zjawiska ogromnego zróżnicowania produkcji i indywidualnego charakteru trunków. Inaczej mówiąc: austriackie wino nie jest produktem masowym, a każda butelka jest niejako rękopisem winiarza. Uprawa wina przeżywa niespotykany dotąd rozkwit. Koniunktura gospodarcza, sukcesy podczas międzynarodowych degustacji oraz ciekawe, współczesne rozwiązania architektoniczne piwnic to tylko kilka aspektów tego procesu.
Winna kraina Austrii może praktycznie zaoferować wszystko. Od lekkich, wytrawnych win białych, przez pełne, wyraziste wina czerwone i szlachetne słodkie wina jakościowe z atrybutem (Hochprädikatsweine), po elegancki musujący Sekt czy też Frizzante. Wszystko w jakości, która zachwyca nawet przy zupełnie nie patriotycznym nastawieniu. Austriacy są natomiast bardzo patriotyczni, o czym świadczą liczby. Sami wypijają około trzech czwartych rodzimej produkcji. Nie ma w tym nic dziwnego, bo austriackie wino wyróżnia pewna szczególna cecha: rozbudza ono radość, wyobraźnię i bardzo przyjemnie się go pije.
Warunki klimatyczne do uprawy są optymalne: Austria leży w strefie tzw. upraw cool climate – o wyraźnym podziale na sezony i znaczącymi różnicami temperatur pomiędzy dniem a nocą. Z jednej strony przyczynia się to do charakterystycznego tworzenia bukietu, który daje wina z wyrazistym aromatem i nutą owocu, z drugiej strony zwiększa kwasowość win białych i mocne garbniki win czerwonych. To najlepsze warunki do tworzenia win świeżych, finezyjnych, o wyraźnej nucie owocowej, które nie tylko przyjemnie się pije, ale mają tę zaletę, że doskonale komponują się z różnymi potrawami.
Właściwie Austria jest krajem win białych; około dwie trzecie powierzchni upraw zajmują krzewy szczepów białych. Flagowym szczepem jest Grüner Veltliner, który przeszedł ewolucję od trudnego, przysparzającego kłopotów wychowanka do wzorowego ucznia. Do lat 80-tych, ze względu na duże i łatwe plony szczep ten uprawiany był do produkcji prostych win i powszechnego serwowania w gastronomii lub butelkowania jako tzw. Doppler (austriackie określenie na dwulitrową butelkę, zwaną przez miejscowych pieszczotliwie Austro-Magnum).
Tymczasem okazało się, że przy odpowiednim ograniczeniu wydajności krzewów Grüner Veltliner może dawać wina doskonałe, złożone i trwałe. Nazwany przez Amerykanów dla uproszczenia Gruner jest ceniony zagranicą, gdyż jego świeżość i pieprzowo-korzenny aromat najlepiej odzwierciedlają charakter austriackiej twórczości winiarskiej.
Na pierwszy szereg wysuwa się także Riesling: pod względem ilościowym jest go znacznie mniej, ale dotrzymuje kroku w rankingach na równi z Rieslingiem niemieckim i alzackim. Wina z późnych zbiorów ze skalistego podłoża Wachau oraz dolin Krems-, Kamp- i Traisental zachwycają mineralnym charakterem oraz nutą owocową z aromatem moreli i soczystych brzoskwiń. Najlepsze z nich wykazują olbrzymi potencjał leżakowania, nawet do kilkudziesięciu lat, podczas którego mogą jeszcze zyskać na pełni i wyrazistości.
Flagowym szczepem Styrii jest Sauvignon blanc. Ten rozpowszechniony na całym świecie szczep przynajmniej w tych regionach wykazuje typową nutę czarnej porzeczki i jest wyjątkowo aromatyczny i owocowy. Spożywany jako aperitif Gelber Muskateller w niczym nie ustępuje pachnącemu płatkami róż Traminerowi. Pięknie dojrzewają grona szczepów z grupy burgundów: biały burgund, szary burgund i Chardonnay, przy czym ten ostatni dojrzewa na ogół w małych beczkach dębowych ( Barrique). Regionalnym specjałem jest Zierfandler i Rotgipfler – poza jednym małym obszarem na Węgrzech rosną one wyłącznie w regionie term na południe od Wiednia.
Białe austriackie wina mogą się poszczycić długą tradycja, natomiast wina czerwone są jeszcze dosyć młode. Co prawda regionalne odmiany takie jak Blauer Zweigelt, Blaufränkisch i St. Laurent, ale także międzynarodowe odmiany Pinot noir ( Blauburgunder) przez Merlot, Syrah czy Cabernet Sauvignon osiągnęły tak wysoki poziom jakości, że u wielu winiarzy właśnie najlepsze wina wykupywane są najszybciej. Po takim zakupie pozostaje jedynie ćwiczenie się w cierpliwości, ponieważ wina te po kilkuletnim leżakowaniu w butelce obdarowują konsumenta dojrzałą strukturą i harmonijnym wrażeniem.
To samo dotyczy win jakościowych z atrybutem. Tak dobrze jak w austriackim Burgenlandzie tzw. słodkie złoto udaje się jedynie w kilku miejscach na świecie. Warunki klimatyczne wokół jeziora Nezyderskiego z dużą ilością ciepła i wysokimi temperaturami przyczyniają się do rozprzestrzenienia szlachetnej pleśni Botrytis cinerea. Grzyb ten dziurawi skórkę winogron, co prowadzi do utraty wody i olbrzymiego skoku zawartości cukru. Po długim i powolnym procesie fermentacji z takiego soku powstają Beerenauslesen i Trockenbeerenauslesen (wina ze zbiorów wybranych gron lub wybranych gron wysuszonych): złocisto-żółte, słodkie jak miód nektary z subtelnym aromatem rodzynek. Te szlachetne precjoza mają odpowiednio wysoką cenę, ale są bardzo poszukiwane na rynkach eksportowych.
Na urozmaiconej austriackiej scenie win nie może zabraknąć win musujących – od owocowego Frizzante, z zachodnio-styryjskiego szczepu Schilcher, po szlachetny, ręcznie napełniany Sekt rocznikowy. Obok produktów pochodzących z renomowanych i tradycyjnych wytwórni takich jak Kattus czy Schlumberger (rok założenia 1842) ten segment rozwija się dynamicznie dzięki indywidualnym produkcjom winiarzy.
Najpopularniejsze gatunki austriackich win:
Zielono-żółte do złocistożółtego, wyraźnie owocowe, świeże, perliste, z lekką nutą pieprzu.
- Riesling (Rheinriesling, Weißer Riesling)
Zielono-żółte do złocistego, gronowy bukiet owocowy, szlachetne, rasowe.
Jasne,lekko mieniące zielonkawo-żółtym odcieniem, lekko lub wyraźnie zaznaczona nuta muszkatu, świeże, perliste, aromatyczne.
- Weißer Burgunder (Pinot Blanc)
Zielonkawo-żółte do słomkowego, łagodny bukiet, eleganckie, harmonijne, pełne.
Zielonkawo-żółte do złocistego, wytrawne, rasowe, soczysto-kwaskowe.
Bladożółte, cytrynowo-żółte do intensywnej barwy słomkowej, aromat owocowy, wytrawne, pełne, treściwe.
Żółte z lekko złocistą poświatą, subtelny i lekki bukiet orzechowy, łagodne, pełne, lekko korzenne.
- Blauer Zweigelt (Rotburger)
Mocno rubinowoczerwone z lekkim odcieniem fioletu, dojrzałe jest ceglastoczerwone, owocowe, korzenne, pełne, mocne, garbnikowe.
Jasne do ciemnorubinowego, fioletowa poświata, subtelny bukiet owocowy, dojrzałe wykazuje bukiet jeżynowy, świeże, rasowe, delikatnie kwaskowe.
Raczej jasnoczerwone, przyjemne, owocowe, niewielka zawartość alkoholu.
Mocne, ciemnoczerwone, owocowe, bukiet wiśniowy, kwaskowe, wytrawne bądź aksamitnie wytrawne.
Źródło: www.austria.info/pl Publikowanie, modyfikowanie i kopiowanie zawartości strony lub jej części bez zgody właściciela portalu jest zabronione. |
