 Jak wszystkim wiadomo świętowanie Nowego Roku nie może obejść się bez butelki doskonałego szampana. Ten trunek od dawna przypisany jest wyjątkowym okazjom. Pity podczas urodzin, ślubów, rocznic. Stał się symbolem wykwintności i nadzwyczajności. Tylko czy otwierając wraz z wybiciem północy w noc sylwestrową butelkę wypełnioną bąbelkami zdajemy sobie sprawę z tego, co pijemy?
Musujące szampańskie wino
Szampan to niekoronowany król win musujących wywodzący się ze ściśle określonego regionu Szampanii we Francji (stąd jego nazwa - z franc. Champagne). Wina musujące wyprodukowane poza tym terenem nie mają prawa do oryginalnej nazwy, gdyż została ona zastrzeżona dla trunku szampańskiego w 1911 roku.
Szampana produkuje się głównie z białego, rzadziej z czerwonego wina. W odróżnieniu od klasycznych win gronowych wlewa się go w butelki o różnej objętości (od 0,5 do 5 litrów). Produkcja ta jest zmonopolizowana przez kilkunastu producentów, którzy skupują winogrona z terenu całej Szampanii i mieszają je według własnego uznania.
Wytwarzanie oryginalnego szampana jest bardzo kosztowne, gdyż musi on dojrzewać w butelkach, w których będzie potem sprzedawany. Nie jest on także sztucznie nasycany dwutlenkiem węgla. Gaz ten tworzy się w trunku na skutek naturalnego procesu dojrzewania wina w butelkach. Do butelek nalewa się młode, nie do końca przefermentowane wino. Przechowuje się je przez około 2 lata lekko pochylone w stronę korka butelki w piwnicach, w temperaturze nie niższej niż 2 i nie wyższej nic 5°C. Co trzy miesiące, każda z butelek zostaje przekręcona o ¼ obrotu.
O typie wina decyduje zawartość cukru. Najważniejszy więc jest etap produkcji szampana zwany degorgement. Jest to zabieg mający na celu usunięcie zgromadzonego przy korku drożdżowego osadu. W tym celu należy błyskawicznie otworzyć butelkę, uzupełnić ubytek trunku liqueur de dosage (roztwór cukru trzcinowego, starego szampana i odrobiny brandy) i równie szybko zakorkować ją ponownie.
 Każdy szampan rodzi się długo i pełnię doskonałości osiąga gdzieś po 3 – 6 latach od zakończenia fermentacji. Po tym czasie niektóre z win szlachetnieją w dalszym ciągu, inne zatrzymują się w rozwoju – rośnie za to ryzyko ich maderyzacji.
Za rocznikowy szampan (ang. vintage) uznaje się tylko ten zrobiony z wyjątkowo dobrego zbioru. Na ogół są to kompozycje różnych mieszanek winogron. Wszystkie one pochodzą jednak z tego samego, bardzo udanego roku. O uznaniu wyrobu za rocznikowy rozstrzyga producent. Bywają wspaniałe lata dla całej Szampanii i wówczas wiele firm może wypuścić swoje vintage. Są jednak i takie, gdy kapryśna pogoda sprawia, iż produkcją rarytasów mogą się poszczycić tylko nieliczni. Wina rocznikowe są zawsze oryginalne, gdyż odzwierciedlają charakter roku, z którego pochodzą.
Prawdziwy szampan jest towarem luksusowym, na którego mało kogo stać. Butelka 0,75 litra czerwonego szampana z dobrego rocznika od najlepszych producentów może osiągać wartość nawet 2000 USD. Dla porównania „świeżo” wypuszczone szampany z gorszego rocznika kosztują od 25 do 200 USD.
Etykieta prawdę powie
Na co należy zwrócić uwagę, wybierając szampana na Sylwestra? W obecnym bogactwie jego odmian na półkach sklepowych można się pogubić. Dlatego spróbujmy rozszyfrować podstawowe oznaczenia znajdujące się na etykietach wina musującego.
Po pierwsze tylko prawdziwy szampan będzie miał na etykiecie wypisane słowo champagne. Prawo do używania tej nazwy mają wyłącznie musujące wina z precyzyjnie określonych rejonów starej francuskiej prowincji Szampanii. Zasada ta jest rygorystycznie przestrzegana. Dlatego przezorni wytwórcy umieszczają jeszcze na etykiecie nazwy miejsca produkcji i kraju, np. Reims France.
 Standardową informacją na etykiecie jest również określenie typu i smaku wina. Oto jakie rodzaje win musujących wyróżniamy na podstawie tej klasyfikacji:
extra-brut, brut integral, brut zero – bardzo wytrawny
brut – klasyczny wytrawny
extra – sec (extra-dry) – pomiędzy wytrawnym a półwytrawnym
sec (dry), określany także jako gout americain – półwytrawny
demi-sec (semi-dry) – półsłodki
doux (sweet) – słodki
Warto dodać iż słodka odmiana szampana była 100 lat temu bardzo modna na dworze carów Rosji. Obecnie jego dobre czas się skończyły i bardzo rzadko jest kupowany i kosztowany.
Na etykiecie nie ma nazwy szczepu, z którego produkowany jest dany trunek. Wszystkie bowiem szampany wytwarzane są wyłącznie z trzech odmian winogron – chardonay, pinot noir i pinot meunier – wymieszanych w różnych proporcjach. Napis blanc de blancs oznacza, iż dany trunek otrzymano wyłącznie z białych winogron – chardonnay. Kosztując go możemy spodziewać się, że będzie on lżejszy od tradycyjnych win musujących. Natomiast blanc de noirs – wytwarzany wyłącznie z czerwonych winogron – charakteryzuje się większą mocą i bogactwem smaku.
Publikowanie, modyfikowanie i kopiowanie zawartości strony lub jej części bez zgody właściciela portalu jest zabronione. |
